Wielu właścicieli stron internetowych nie zdaje sobie sprawy, że ich serwis może być zupełnie niedostępny dla niektórych użytkowników – nie tylko dla osób z niepełnosprawnościami, seniorów, czy wykluczonych cyfrowo, ale np. również dla takich, którzy z powodu czasowej dysfunkcji zmuszeni są do korzystania z sieci w inny niż zazwyczaj sposób. W rezultacie zaniedbanie to prowadzi do utraty Klientów, słabsze wyniki SEO, a w przypadku sektora publicznego lub podmiotów realizujących usługi społeczne – ryzyko niespełnienia obowiązków prawnych.
Rozwiązaniem tego problemu jest audyt zgodności z postanowieniami standardu WCAG – zbioru uniwersalnych wytycznych mających na celu umożliwienie korzystania ze stron i aplikacji wszystkim użytkownikom – bez wyjątków.
W tym artykule wyjaśniamy, czym jest audyt WCAG, jak wygląda jego przebieg, jakie problemy pomaga wykryć i dlaczego warto go przeprowadzić.
Czym jest audyt WCAG?
Definicja
Audyt WCAG to szczegółowa analiza strony internetowej pod kątem jej zgodności z międzynarodowymi standardami dostępności – czyli WCAG (Web Content Accessibility Guidelines). To proces, który pozwala sprawdzić, czy treści publikowane online są dostępne dla wszystkich użytkowników, niezależnie od ich sprawności, wieku czy sposobu korzystania z Internetu. W praktyce oznacza to ocenę, czy strona jest zrozumiała, czytelna, łatwa w nawigacji i możliwa do obsługi np. za pomocą klawiatury czy czytnika ekranu.
Kto wykonuje audyt?
Audyt WCAG może być przeprowadzony przez zewnętrznych specjalistów ds. dostępności, zespoły UX/UI, programistów przeszkolonych w standardach WCAG, a także wyspecjalizowane firmy oferujące kompleksowe usługi w zakresie dostępności cyfrowej. Coraz częściej stosuje się połączenie narzędzi automatycznych z testami manualnymi, wykonywanymi przez ekspertów lub osoby z niepełnosprawnościami, co pozwala na uzyskanie wiarygodnego i rzetelnego obrazu dostępności strony.
Dlaczego audyt WCAG jest istotny?
Dostępność cyfrowa nie jest już tylko wartością dodaną – coraz częściej jest obowiązkiem prawnym i oczekiwaniem społecznym. Dla wielu przedsiębiorców i instytucji publicznych brak zgodności z WCAG to realne ryzyko – również prawne. Jest to również szansa na dotarcie do szerszego grona klientów i poprawę doświadczenia użytkownika (UX). Strona zgodna z WCAG jest nie tylko bardziej użyteczna – często lepiej wypada w wynikach wyszukiwania i buduje pozytywny wizerunek marki jako nowoczesnej i odpowiedzialnej społecznie.
Jakie elementy strony weryfikuje się podczas audytu WCAG?
Audyt WCAG to szczegółowa weryfikacja, czy strona internetowa jest dostępna dla wszystkich – także dla seniorów, osób niewidomych, niedowidzących, niesłyszących, z trudnościami poznawczymi czy ograniczeniami ruchowymi. Ocenie podlega szereg kluczowych elementów, które mają wpływ na komfort i możliwość korzystania z serwisu. Najbardziej istotnymi spośród
- Struktura treści i nagłówki
Audytorzy sprawdzają, czy treści są logicznie uporządkowane, a nagłówki stosowane są we właściwej kolejności (H1, H2, H3…). Prawidłowa struktura pomaga w nawigacji, szczególnie osobom korzystającym z czytników ekranu. - Kontrast kolorów
Elementy tekstowe i graficzne muszą mieć odpowiedni kontrast względem tła. Za niski kontrast utrudnia odczytanie treści osobom słabowidzącym i starszym. - Opisy alternatywne dla grafik
Każdy obraz informacyjny (np. infografika, ikona, zdjęcie z tekstem) powinien mieć opis alternatywny (atrybut alt). Dzięki temu użytkownicy niewidomi mogą zrozumieć, co dana grafika przedstawia. - Możliwość obsługi z poziomu klawiatury
Strona powinna być w pełni funkcjonalna bez użycia myszy – za pomocą klawiatury. To ważne np. dla osób z niepełnosprawnością ruchową lub korzystających z alternatywnych urządzeń sterujących. - Formularze i etykiety
Formularze (np. kontaktowe, zakupowe) muszą mieć czytelne etykiety, opisy pól i dostępne komunikaty błędów. Dobrze zaprojektowany formularz to mniej frustracji i wyższa konwersja. - Multimedia
Materiały wideo i audio powinny być dostępne – z napisami, transkrypcją lub audiodeskrypcją. Użytkownik powinien mieć możliwość zatrzymania lub wyciszenia odtwarzanego materiału. - Responsywność i skalowalność
Strona powinna działać poprawnie na różnych urządzeniach – komputerach, tabletach, telefonach – oraz umożliwiać powiększenie treści bez utraty funkcjonalności. - Informacje zwrotne i komunikaty
Komunikaty systemowe (np. potwierdzenie wysyłki formularza, błędy logowania) powinny być czytelne, jednoznaczne i możliwe do odczytania przez technologie wspomagające.
Jak przebiega proces przeprowadzania audytu WCAG?
Audyt WCAG to proces, który ma na celu nie tylko wykrycie problemów z dostępnością, ale przede wszystkim dostarczenie konkretnych, możliwych do wdrożenia rozwiązań. Oto, jak wygląda ten proces w WP Opieka:
Ustalenie zakresu audytu
Na początku określa się zakres w jakim witryna poddana zostanie analizie. Jeżeli nie weryfikujemy dokładnie wszystkich jej części składowych, wyznaczyć musimy te najbardziej kluczowe dla funkcjonowania serwisu.
Wykorzystanie narzędzi automatycznych
Pierwszym etapem audytu jest zazwyczaj analiza automatyczna z użyciem dostępnych walidatorów(np. axe, WAVE, Lighthouse). Pozwalają one szybko wykryć oczywiste błędy, takie jak brak tekstów alternatywnych, nieprawidłowy kontrast czy błędna struktura nagłówków.
Testy manualne
Kolejny kluczowy etap to testy manualne. Specjalista sprawdza rzeczywistą dostępność strony, poruszając się po niej klawiaturą, korzysta z czytnika ekranu (np. NVDA, VoiceOver), weryfikuje formularze, elementy interaktywne i multimedia. Dzięki temu można zidentyfikować problemy, których automatyczne skanery niestety nie wychwytują.
Opracowanie raportu
Po zakończeniu testów tworzony jest raport z audytu. Zawiera on:
- listę wykrytych niezgodności z WCAG,
- konkretne rekomendacje naprawcze.
Dobrze przygotowany raport to nie tylko lista błędów, ale praktyczne narzędzie dla zespołu IT, UX i contentowego.
Omówienie wyników i konsultacje
Wartość audytu znacząco wzrasta, jeśli po jego zakończeniu odbywa się spotkanie konsultacyjne – online lub na żywo – w trakcie którego ekspert wyjaśnia wyniki i doradza, jak podejść do wdrożenia poprawek.Trzeba bowiem pamiętać, że dostępność jest procesem i jednorazowa czynność nie załatwi sprawy raz na zawsze. Kluczowe jest zdobycie świadomości czym de facto jest dostępność i jak możemy o nią dbać na co dzień.
Najczęstsze błędy, jakie wykrywamy na Waszych stronach
Podczas audytów dostępności regularnie spotykamy się z tymi samymi, powtarzającymi się błędami. Oto 5 najczęstszych problemów, które znacząco wpływają na problemy z dostępnością stron:
- Brak tekstów alternatywnych (alt) przy grafikach
Obrazy informacyjne często nie mają opisów, co sprawia, że osoby niewidome nie wiedzą, co przedstawiają kluczowe elementy strony. - Zbyt niski kontrast tekstu względem tła
Tekst zlewa się z tłem, przez co jest trudny do odczytania – szczególnie dla osób słabowidzących i starszych. - Nieprawidłowa struktura nagłówków
Nagłówki stosowane bez zachowania hierarchii utrudniają nawigację i zrozumienie treści użytkownikom korzystającym z czytników ekranu. - Brak możliwości obsługi z poziomu klawiatury
Użytkownik nie może poruszać się po stronie bez myszy – to poważna bariera dla wielu osób z niepełnosprawnościami. - Niedostępne formularze
Formularze bez opisów pól i komunikatów błędów powodują frustrację i często uniemożliwiają ich poprawne wypełnienie.
Podsumowanie
Dostępność cyfrowa to dziś nie tylko kwestia zastosowania się do przepisów, ale przede wszystkim odpowiedzialność wobec użytkowników, dbałość o ich prawa i jakość doświadczenia online. Audyt WCAG pozwala rzetelnie ocenić, czy Twoja strona internetowa spełnia wymagania dostępności i daje wszystkim odwiedzającym równe szanse na korzystanie z jej zawartości.
Sam audyt natomiast jest absolutną podstawą do rzetelnego podjęcia tematu dostępności i rozpoczęcia procesu dbałości o wszystkich użytkowników naszego serwisu z należytą troską i odpowiedzialnością.
Zleć nam audyt już dziś!
Sprawdź naszą ofertę
Udostępnij dalej:
